ZESPÓŁ SZKÓŁ BUDOWLANYCH W CIESZYNIE

Ogólne informacje

Zespół Szkół Budowlanych mieści się w stuletnim budynku, który zaprojektował Ludwik Kometz (1848 - 1923) – budowniczy SP nr 1 i hotelu "Pod Brunatnym Jeleniem". W budynku tym mieściło się przed wojną Państwowe Liceum i Gimnazjum Kupieckie, a także Państwowe Męskie Seminarium Nauczycielskie.

Nasza szkoła ma dość długą tradycję, bowiem już w pierwszych latach po wojnie rozpoczęto starania o zorganizowanie szkoły budowlanej w Cieszynie. Zabiegali o to przede wszystkim miejscowi "budowlańcy" z inż. Marianem Dylskim - dyrektorem Liceum Mechanicznego, a także członkowie Prezydium Powiatowej i Miejskiej Rady Narodowej w Cieszynie, pomocy udzielił też komitet Miejski PZPR (bez poparcia, którego, jak wiadomo, w tamtym czasie nic powstać nie mogło). I tak 1 września 1949 roku powstał przy Liceum Mechanicznym w Cieszynie na ul. Frysztackiej samodzielny wydział budowlany, a szkoła zmieniła nazwę na Liceum Mechaniczno - Budowlane.

Pojawienie się na terenie Cieszyna szkoły średniej typu budowlanego było pewnym ewenementem, ponieważ nie było tu wcześniej takiej tradycji. Przed wojną tylko nieliczni z naszego terenu kończyli Liceum Budowlane w Krakowie, a na szczeblu wyższym - Politechnikę Warszawską lub wyjeżdżali do Lwowa.

Początki nowo powstałego wydziału budowlanego były dosyć trudne, szczególnie, jeśli chodzi o warunki lokalowe. Ogólna ciasnota panująca w budynku przy Frysztackiej, specyfika nauczanych przedmiotów (zapewne nieco kłopotliwa), nie sprzyjały rozwojowi nowej specjalności. W roku 1951 w czasie reorganizacji szkół zawodowych w Cieszynie ówczesne władze DOSZ-u w Katowicach dokonały szeregu zmian dotyczących kierunków kształcenia w cieszyńskich szkołach oraz zadecydowały o przesunięciu i zmianach lokalowych. W związku z tymi zmianami wydział budowlany Liceum Mechaniczno-Budowlanego zostało usamodzielnione i przeniesione do własnego budynku na Plac Dominikański 1 (dawna siedziba Zasadniczej Szkoły Zawodowej - Odzieżowej). W ten sposób powstało 4-letnie Liceum Budowlane. Dotychczasowy dyrektor szkoły mgr inż. Marian Dylski złożył rezygnację i odszedł do pracy w budownictwie, a stanowisko to objął p. Andrzej Wania. Do nowej szkoły przeniosło się też grono pedagogiczne. Obsada nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących jak i przedmiotów zawodowych (które traktowano wówczas jako pomocnicze) była pełna. Przedmiotów zawodowych uczyli nadal inżynierowie Marian Manowski i Wiesław Suckert - etatowi pracownicy szkoły. Szkolenie zawodowe prowadził mistrz murarski p. Jan Dawid. Pozostałe przedmioty zawodowe obsadzono specjalistami dochodzącymi z cieszyńskich przedsiębiorstw i Biura Miastoprojekt.

Generalna reorganizacja szkolnictwa zawodowego przeprowadzona w roku 1951 przez CUSZ objęła i nasze Liceum Budowlane. Z dniem 1 stycznia 1952 szkołę przejęło Ministerstwo Gospodarki Komunalnej i jako szkole resortowej nadano nazwę Technikum Budownictwa Komunalnego, a po trzech latach, nie zmieniając kierunku kształcenia, ustalono nazwę Technikum Gospodarki Komunalnej. Szkoła kształciła wówczas w specjalizacji "budownictwo miejskie". W lutym 1957 roku szkoła wróciła do Ministerstwa Oświaty pod nową nazwą Technikum Budowlanego o 5-letnim cyklu nauczania. Dotychczasowy kierunek i specjalizację "budownictwo miejskie" zmieniono na "budownictwo ogólne" i poszerzono o materiał obejmujący budownictwo przemysłowe.
W latach 1957-58 nastąpiła kolejna gruntowna reorganizacja wszystkich szkół budowlanych. Przy Technikum Budowlanym w Cieszynie powstała z początkiem roku szkolnego 1958/59 3-letnia Szkoła Rzemiosł Budowlanych kształcąca rzemieślników potrzebnych budownictwu. SRB stała się jednocześnie podbudową dla zreorganizowanego 3-letniego Technikum Budowlanego.

SRB kształciło początkowo tylko murarzy. Dopiero po roku wprowadzono drugą specjalność - monter instalacji sanitarnych. Bardzo ważną rolę odegrało powołane w 1969 roku Technikum Drogowe o specjalności "drogi i mosty kołowe", które działało do 1978 roku. W jego miejsce wprowadzono Technikum Budowlane o specjalności "dokumentacja budowlana".

Nie sposób nie wspomnieć tutaj innych typów szkół, które działały w budynku przy Placu Dominikańskim 1, jak: Zasadnicza Szkoła Zawodowa dla Pracujących przy zakładach "Olza" kształcąca cukierników, Zasadnicza Szkoła Budowlana BPIS - BM w Bielsku - Białej dla pracujących.

Wszystkie wysiłki rady pedagogicznej i dyrektora szkoły, od początku jej istnienia jako samodzielnej jednostki, zmierzały do stworzenia jak najlepszych warunków do realizacji programów nauczania przewidzianych przy szkoleniu kadr budowlanych. Tak więc zorganizowano i wyposażono kolejno:

- salę rysunkową do nauczania rysunku technicznego i projektowania (1952),
- salę do nauczania fizyki i chemii (1953-1954),
- gabinet pomocy naukowych do budownictwa (1955),
- gabinet do PW (1955-1959),
- gabinet geodezyjny z przyrządami mierniczymi (1955-1962),
- pracownię do nauki technologii budowlanej (1959-1960),
- pracownię do nauki technologii instalacji sanitarnych (1960-1963).

Wybudowano także dodatkowe pomieszczenie na szatnię i laboratorium mechaniki budowli i odpowiednio je urządzono. W 1964 roku przeprowadzono modernizację budynku i wyposażono szkołę w nową instalację centralnego ogrzewania. Do dyspozycji uczniów oddano również dobrze wyposażoną bibliotekę szkolną (6000 tomów). Dzięki ofiarnej pracy nauczycieli szkoła z roku na rok wzbogacała się o coraz to nowsze pomoce naukowe: modele, przekroje, plansze, itp. Największe trudności przysparzało, ze względu na brak własnych należycie zorganizowanych i wyposażonych warsztatów szkolnych dostosowanych do potrzeb budownictwa, szkolenie praktyczne. Jedynym przedsiębiorstwem budowlanym ze stałą siedzibą w Cieszynie było MPRB. Dysponowało ono jednak dość skromnym zapleczem. Poszczególne warsztaty były ciasne, sprzęt maszynowy stary, dopiero w późniejszym okresie planowano budowę nowocześniejszych warsztatów szkoleniowych. Uczniowie odbywali także zajęcia praktyczne w warsztatach Zasadniczej Szkoły Zawodowej przy ul. Frysztackiej i w warsztatach Spółdzielni "Blachosprzęt". Poza tym dyrekcja szkoły podjęła współpracę ze wszystkimi przedsiębiorstwami budowlanymi w Cieszynie, przedsiębiorstwami bielskimi, które wykonywały prace na terenie Cieszyna, Skoczowa, a szczególnie Ustronia-Jaszowca. Pozwalało to znacznie usprawnić proces kształcenia i przygotować fachową kadrę budowlaną obeznaną z nowoczesnymi technologiami stosowanymi w budownictwie.