Zeszyty Literackie Redakcja

Ogólne informacje

REDAKCJA: STANISŁAW BARAŃCZAK; EWA BIEŃKOWSKA; JOSIF BRODSKI; TOMASZ CYZ; WOJCIECH KARPIŃSKI; PETR KRÁL; EWA KURYLUK; MIKOŁAJ NOWAK-ROGOZIŃSKI - sekretarz redakcji; TOMASZ RÓŻYCKI, ROBERTO SALVADORI; ADAM SZCZUCIŃSKI, BARBARA TORUŃCZYK - redaktor naczelny; TOMAS VENCLOVA; ADAM ZAGAJEWSKI; MAREK ZAGAŃCZYK - zastępca redaktora naczelnego.
Znak i projekt graficzny pisma - JAN LEBENSTEIN

Rok założenia 1982
Kwartalnik ZESZYTY LITERACKIE powstał w Paryżu w roku 1982, w Polsce publikowany od roku 1990, siedziba redakcji mieści się w Warszawie od roku 1992.

Kwartalnik stawia sobie za cel przyswojenie polskiemu czytelnikowi literatury powstałej na emigracji, scalenie literatury emigracyjnej i krajowej. „Zeszyty Literackie” przybliżają również najwybitniejszych pisarzy światowych. Zamieszczają zarówno autorów już uznanych, laureatów nagrody Nobla (m.in. Czesław Miłosz, Seamus Heaney, Derek Walcott, V. S. Naipaul) jak i twórców młodych, prezentują debiutantów. Zbigniew Herbert pisał o „Zeszytach Literackich”: „najlepsze polskie pismo literackie - tak twierdzę z ręką na sercu, i powtórzę to, jeśli zajdzie potrzeba, przed Sądem Wojewódzkim w Warszawie". Ponadto o kwartalniku wypowiadali się m.in.: Tony Judt („Zeszyty Literackie” to najbardziej imponujące pismo literackie w Europie Wschodniej), Jan Kott („Zeszyty Literackie” stały się najbardziej pożywnym i najbardziej uniwersalnym polskim czasopismem literackim), Timothy Garton Ash („Zeszyty Literackie” to jeden z najlepszych kwartalników literackich we współczesnej Europie), Leszek Kołakowski („Zeszyty Literackie” trzeba chwalić jako jedno z najbardziej udanych osiągnięć polskiej kultury. „Zeszyty Literackie” stworzyły, wolno powiedzieć, nowe środowisko kulturalne w Europie, które przyciąga autorów wszystkich pokoleń pióro w ręku trzymających).

Na łamach kwartalnika ukazują się inedita polskich pisarzy, szczególne miejsce zajmują tu pisma Zbigniewa Herberta (listy, wiersze, utwory prozą). Większość pośmiertnych pierwodruków utworów Herberta została ogłoszona właśnie na łamach „Zeszytów Literackich”. Ponadto inedita m.in.: Józefa Czapskiego, Konstantego A. Jeleńskiego, Czesława Miłosza, Jerzego Stempowskiego, Aleksandra Wata.

Stałe działy „Zeszytów Literackich” to: Europa Środka, Proza i Poezja, Podróże, Prezentacje, Świadectwa.

W dziale Europa Środka publikowane są teksty dotyczące Europy Środkowo-Wschodniej, przede wszystkim literackie, dotyczące tradycji artystycznych tego regionu Europy, a także odnoszące się do polityki i filozofii. Pojawiają się tu szkice takich autorów jak: Isaiah Berlin, Nicola Chiaromonte, Emil Cioran, Mircea Eliade, Vaclav Havel, Vladimír Holan, Danilo Kiš, Milan Kundera, Leszek Kołakowski, Norman Manea, Adam Michnik, Timothy Snyder, Tomas Venclova. Adam Michnik pisał o tym dziale: „największą zasługę „Zeszytów Literackich” widzę w wymyślonej przez Barbarę Toruńczyk rubryce Europa Środka. To jej autorka decydowała królewskim gestem, kto do tej Europy Środka należy i w jaki sposób można zaliczyć tam Nabokova czy Annę Achmatową, to dzięki „Zeszytom Literackim” poznaliśmy geniusz eseistyczny Josifa Brodskiego, a także współczesną twórczość Tomasa Venclovy, to „Zeszytom Literackim” zawdzięczamy znajomość wspaniałej polemiki między Milanem Kunderą a Josifem Brodskim na temat środkowej Europy porwanej przez totalitarnego byka”.

W dziale Podróże publikowane są szkice pisarzy-podróżników, z różnych tradycji i okresów literackich - zapisy nie tylko podróży w przestrzeni ale także w czasie i w kulturze. Wśród autorów znajdują się m.in: Robert Byron, Bruce Chatwin, Kenneth Clark, Zbigniew Herbert, Jarosław Iwaszkiewicz, Patrick Leigh Fermor, Claudio Magris, Sándor Márai, Paweł Muratow, V. S. Naipaul, Paul Theroux, Mariusz Wilk, Marek Zagańczyk.

Dział Proza i Poezja prezentuje utwory poetyckie i prozatorskie (przede wszystkim nurtu klasycznego) autorów polskich i światowych w przekładach najlepszych polskich tłumaczy: Stanisława Barańczaka, Joanny Guze, Pawła Hertza, Małgorzaty Łukasiewicz, Maryny Ochab, Joanny Ugniewskiej. Wśród publikowanych autorów znajdują się m.in.: Claude Arnaud, Stanisław Barańczak, Josif Brodski, Roberto Calasso, J. M. Coetzee, Nadine Gordimer, Julia Hartwig, Seamus Heaney, Zbigniew Herbert, Ernst Jünger, Jan Kott, Ewa Kuryluk, Czesław Miłosz, Wiesław Myśliwski, Vladimir Nabokov, Maciej Niemiec, Anna Piwkowska, Joanna Pollakówna, Tomasz Różycki, Salman Rushdie, Roberto Salvadori, Andrzej Szczeklik, Jaroslav Seifert, Julian Stryjkowski, Wisława Szymborska, Magdalena Tulli, Derek Walcott, Aleksander Wat, Jacek Woźniakowski, Adam Zagajewski.

W grudniu 2006 roku powołano i przyznano po raz pierwszy nagrody kwartalnika: Nagroda im. Josifa Brodskiego (w dziedzinie poezji), Nagroda im. Pawła Hertza (dla tłumaczy), Nagroda im. Józefa Czapskiego (za esej), Nagroda im. Konstantego A. Jeleńskiego (za debiut).

Pod szyldem pisma ukazują się także publikacje książkowe.

Od 2005 roku wydawcą kwartalnika "Zeszyty Literackie" jest Fundacja Zeszytów Literackich, która publikuje też książki. Prezesem Zarządu Fundacji Zeszytów Literackich jest BARBARA TORUŃCZYK, członkiem Zarządu MAREK ZAGAŃCZYK. W skład Rady Fundacji wchodzą WOJCIECH KARPIŃSKI (przewodniczący), IRENA SMOLAR oraz AGNIESZKA HOLLAND.