Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschod

Ogólne informacje

Inspiracją do założenia w Bolesławcu, w 1989 roku Stowarzyszenia skupiającego dawnych mieszkańców Kresów i ich potomków, była głośna sprawa zbeszczeszczonych szczątków hrabiowskiej rodziny Fredrów spoczywających w podziemiach kościoła w Rudkach koło Lwowa. Ukazały się też apele księdza Stanisława Draguły – pochodzącego z Beńkowej Wiszni w której znajdował się pałac Fredrów.
Pani Stanisława Balawender, mieszkanka Bolesławca urodzona w Rudkach, przyjęła sobie bardzo do serca te apele i postanowiła działać. Pierwsze kroki skierowała do księdza Władysława Rączki, który z ambony zaprosił wszystkie osoby pochodzące z Kresów i zainteresowane utworzeniem stowarzyszenia kresowego. Na spotkanie przyszło 8 osób. Była to grupa założycielska „Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Lwowskiej”. Nie wiedzieli wówczas, że we Wrocławiu od 1988 roku istnieje Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich. Wkrótce nawiązali z nim kontakty i po kilku miesiącach zostaliśmy oddziałem tego Towarzystwa.
Celem Towarzystwa było organizowanie wyjazdów na Kresy aby dawni ich mieszkańcy mogli odwiedzać miejsca im bliskie oraz nawiązywać kontakty z Polakami tam pozostałymi. Nieśliśmy również pomoc charytatywną poprzez polskie kościoły oraz bezpośrednie kontakty, ponieważ uczestnicy pielgrzymek mieszkali w prywatnych domach.
Tuż po założeniu Towarzystwa w 1989 roku odbyła się pielgrzymka do Lwowa i na pierwszy odpust do Rudek. W 1990 roku członkowie Towarzystwa odwiedzili Lwów, Drohobycz, Sambor, Kamionkę Strumiłową oraz uczestniczyli w powtórnym pochówku Aleksandra Fredry w Rudkach. W 1991 roku pojechaliśmy do Lwowa i Siemianówki na poświęcenie i otwarcie kościoła. Następne wyjazdy organizowane były na Ukrainę, Białoruś, Litwę, Łotwę, Estonię, Rosję oraz do Europy zachodniej. Niezapomniane wrażenia na obecnych wywarła pielgrzymka do Rudek na powtórny po 114 latach pochówek Fredry. Godna wspomnienia jest również 12-dniowa pielgrzymka do Katynia. Odwiedziliśmy m.in. Smoleńsk po którym oprowadzała nas pani posiadająca rodzinę w Bolesławcu. Przy okazji tej pielgrzymki, na Górze Krzyży w Szawlach na Litwie, członkowie Towarzystwa wkopali krzyż z napisem „Polska – Bolesławiec”.
Organizowane były również inne pielgrzymki, które w odróżnieniu od wschodnich – charytatywnych i sentymentalnych, miały charakter patriotyczny i religijny. Członkowie Towarzystwa byli na polskich cmentarzach na Monte Cassino i Loretto oraz na wzgórzach Kahlenbergu i dalekim Gibraltarze. Byli na polach Kircholmu, pod Chocimiem, Verdum, w Dolinie Poległych k/Madrytu i wielu innych miejscach.
W 1990 roku w kościele Wniebowzięcia NMP i Św. Mikołaja, w 71 rocznicę bohaterskiej obrony Lwowa odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej poświęconej Orlętom Lwowskim. Ufundowana przez członków Towarzystwa tablica z napisem „Umarli abyśmy żyli wolni - Orlętom w 71 rocznicę bohaterskiej obrony Lwowa”, wykonana została z brązu wg projektu Mariusza Zatylnego pod nadzorem Jolanty Czarneckiej, mieszkańców Bolesławca. Pod tablicą wykonano skrytkę w której znajduje się ziemia przywieziona przez członków Towarzystwa z Cmentarza Orląt Lwowskich. Do 2000 roku Towarzystwo było inicjatorem uroczystości rocznicowych rozpoczynających się w kościele WNMP i Św. Mikołaja tzw. „mszą lwowską”. Po mszy organizowana była kwesta na odbudowę cmentarza Orląt Lwowskich we Lwowie. Wieczorem odbywały się spotkania członków i sympatyków Towarzystwa. Członkowie spotykali się często, bo czuli się jak jedna wielka rodzina kresowa.
Przez 18 lat do 2007 roku obowiązki prezesa pełniła pani Stanisława Balawender. To dzięki jej zaangażowaniu liczba członków bardzo szybko wzrastała.
W 2008 roku obowiązki prezesa przejął członek Towarzystwa, pan Adam Fornal.
W latach 2010-2015 obowiązki prezesa pełnił Michał Wojdyła urodzony w 1937 roku w Połonicach koło Lwowa. Nadal integrował środowisko kresowe oraz dbał o kultywowanie kultury i pamięci przodków. Nawiązał współpracę ze szkołami w których kresowiacy byli częstymi gośćmi. Byli zapraszani na uroczystości szkolne, ale również uczestniczyli w lekcjach historii jako naoczni świadkowie historii naszej ojczyzny.
Po śmierci prezesa Michała Wojdyły, członkowie postanowili powierzyć kierowanie Towarzystwem córce kresowiaka urodzonego w Zbarażu. Tym sposobem od września 2015 roku obowiązki prezesa pełni pani Barbara Smoleńska. Wraz z nowym prezesem rozszerzył się zakres działań Towarzystwa. Pani Smoleńska już od pięciu lat aktywnie uczestniczy w akcji porządkowania cmentarzy i pomocy Polakom na Ukrainie p.n. „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia”. W tę akcję mocno włączyło się obecnie Towarzystwo. W miesiącu październiku zorganizowaliśmy w Bolesławcu zbiórkę zniczy na cmentarze kresowe. Zebraliśmy 1600 zniczy, które za pośrednictwem Fundacji Studio Wschód trafiły na Ukrainę i Litwę. W miesiącu listopadzie zbieraliśmy żywność, z której wykonaliśmy ok. 300 paczek. W końcu grudnia sześciu członków naszego Towarzystwa zawiozło je do Drohobycza, Nowego Rozdołu, Zbaraża, Sieniawy, Maksymówki i Romanowego Sioła. W listopadzie wraz z Fundacją Studio Wschód zorganizowaliśmy wyjazd bolesławieckich harcerzy do Wilna na obchody Święta Niepodległości. Organizujemy spotkania promujące pamięć i kulturę kresową. Dużą uwagę skupiamy na młodzieży. Jednym z ostatnich działań był obóz kresowy zorganizowany z funduszy unijnych w którym uczestniczyła młodzież z polskiej szkoły na Litwie oraz uczniowie z Wrocławia, Świdnicy i Bolesławca. Współpracujemy z urzędami i organizacjami wspierającymi naszą działalność. Włączamy się również w inicjatywy podejmowane przez miasto i powiat bolesławiecki. Nawiązaliśmy ścisłą współpracę m.in. ze Stowarzyszeniem Bośniaków, ich Potomków i Przyjaciół oraz Związkiem Sybiraków, ponieważ są to organizacje pokrewne skupiające kresowiaków. Wierzymy, że wspólnymi siłami dokonamy więcej.