ZESPÓŁ SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 5 W GDAŃSKU

Ogólne informacje

HISTORIA IV LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO im. Marynarzy Wojsk Ochrony Pogranicza w GDAŃSKU
Liceum Ogólnokształcące oraz Państwowe Gimnazjum z siedzibą przy ulicy Wyzwolenia 8 zostało otwarte 1 września 1946 r. Posesja zbudowana w 1912 r. po zakończeniu działań wojennych, wykazywała znaczny stopień zniszczenia. Do stanu używalności doprowadził ją pierwszy kierownik Stefan Oszwa. Pierwszym dyrektorem został Dominik Wysocki. Warunki pracy i nauki były trudne. Brak było podstawowych sprzętów szkolnych, ławek, krzeseł, także najniezbędniejszych podręczników. Szkoła nie posiadała Sali gimnastycznej.
Pomocy udzieliły największe, powstające w dzielnicy, zakłady pracy.
We wrześniu 1950 r. w placówce uczyło się 213 uczniów, pracowało 12 nauczycieli pod kierunkiem dyrektora Anatola Rubinowa. Kłopot sprawiała realizacja godzin wychowania fizycznego. Pozostawał do wykorzystania tylko teren poza budynkiem szkolnym. W okresie jesiennym czy zimowym także i on nie gwarantował możliwości uprawiania ćwiczeń czy gier zespołowych. Rada Pedagogiczna i rodzice zaproponowali zbudowanie w czynie społecznym baraku,
który w pewnym stopniu mógł zaspokoić sportowe potrzeby młodzieży. Dnia 1 września 1955 r. barak został oddany do uŜytku; mieściła się w nim niewielka sala z zapleczem. Przez długie lata kierował sportem szkolnym Henryk Rolewicz,
mieszkaniec dzielnicy, później wieloletni konsultant w Centrum Edukacji Nauczycieli. W sierpniu 1968 r. dyrektor A. Rusinow odszedł na emeryturę. Jego obowiązki przejęła dyrektor Izabela Korzeniewska, rozpoczynając nowy rok szkolny wraz z dwudziestoma nauczycielami. Mimo że już w 1959 r. zapadła
decyzja rozbudowy szkoły, nie mogła doczekać się realizacji. Liczba klas wzrastała. Rodzice, środowisko wokół placówki, uczniowie i nauczyciele bezustannie podkreślali potrzebę adaptacji albo budowy nowego obiektu. Tymczasem dostosowywano pomieszczenia suteren do potrzeb uczniów.
Ostatecznie władze oświatowe zdecydowały o budowie. Projekt przewidywał 22 pomieszczenia do nauki oraz wiele innych z przeznaczeniem na czytelnię, bibliotekę, jadalnię, oraz spółdzielnię uczniowską
W sierpniu 1970 r. przystąpiono do wykonania wykopów pod budynek, w stanie surowym był gotowy w marcu 1971 r. Dzień 1 września 1971 r. stał się dniem początku nauki w nowym budynku IV LO, a takŜe inauguracją krajową roku szkolnego w całej Polsce. Na inaugurację przybył ówczesny minister oświaty i wychowania Henryk Jabłoński. Gen. M. Dębicki wręczył dyrektorowi szkoły sztandar ufundowany przez marynarzy i oficerów Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza. Szkole nadano imię tej jednostki, przy wejściu wmurowano pamiątkową tablicę. Dla 545 uczniów i 28 nauczycieli radykalnie poprawiły się warunki pracy i nauki. Powstał Szczep Harcerski „Jantar” i Morska Drużyna, młodzież zdobywała specjalności morskie. Szkoła zaczęła współpracę z Uniwersytetem Gdańskim i Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1977 r. została otwarta Szkolna Izba Pamięci Narodowej, w której zgromadzono wiele pamiątek, dotyczących szczególnie Westerplatte i jego
obrońców, a takŜe patrona szkoły – Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza. W kilka lat później izba została zlikwidowana na skutek braku sal lekcyjnych. Tylko część zbiorów mogła być wykorzystywana w pracy nauczycieli.
W 1979 r. dyrektor Izabela Korzeniewska odeszła do pracy w miejskiej administracji oświatowej. Okres jej rządów powszechnie uznano za czas rozkwitu IV L.O.
W roku szkolnym 1979/1980 nową dyrektor zostaje Barbara Cygler. W tym okresie poprawia się nadal zaopatrzenie szkoły w sprzęt – wyposażono pokój nauczycielski, świetlicę i stołówkę szkolną, zakupiono sprzęt do laboratorium
językowego, wymieniono stoły, krzesła, tablice, w salach, gdzie to było konieczne.
Z dniem 1 września 1982 r. dyr. B. Cygler przeszła do pracy w Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli, a obowiązki przejął Henryk Korpaczewski. Rok szkolny 1982/3 był trudnym rokiem pracy, ze względu na sytuację polityczno-gospodarczą kraju i własne kłopoty lokalowe szkoły. W budynku IV LO
rozrasta się liczba uczniów Szkoły podstawowej nr 53 – przyjętych w 1980 r. Toczy się batalia o wybudowanie nowego skrzydła budynku dla potrzeb szkoły podstawowej, ale realne kształty budowa nabrała dopiero w czwartym roku zmagań.
Dzień 1 września 1983 był dla IV LO dniem, który przyniósł podział naszego LO na dwa licea – IV i X, mieszczące się na Przymorzu. Nie do końca przemyślane decyzje naszych ówczesnych władz oświatowych odbiły się mocno na pracy Nauczycieli i uczniów. Sprawa była o tyle bulwersująca, że całe portowe
środowisko od wielu lat starało się o polepszenie warunków nauki dzieciom z biednej, portowej robotniczej dzielnicy – ale niedługo można było cieszyć się z normalnej nauki i pracy.
Wprowadzenie przez władze tej decyzji potwierdziło całkowity brak liczenia się z najbardziej zainteresowanymi tą sprawą nauczycielami, rodzicami, uczniami, władzami osiedla.
Z dniem 1 września dyr. H. Korpaczewski odszedł na emeryturę, zaś jego obowiązki przejął Franciszek Potulski. Przywiązywał wielką wagę do nawiązania współpracy z zakładami pracy. On głównie doprowadził do budowy nowego
gmachu dla szkoły podstawowej, przez co poprawiły się warunki nauczania w liceum. W październiku 1986 r. wmurowany został akt erekcyjny pod budowę segmentu dydaktycznego dla potrzeb SP 53. Dwa lata później budynek ukończono. Rozwinęła się praca pozalekcyjna, dużo energii wkładano w przygotowanie sesji popularnonaukowych oraz wycieczek przedmiotowych i krajoznawczo-turystycznych. Tradycją stały się dłuższe wyprawy w głąb kraju. Powstał parlament szkolny, który w ciągu kilku lat wypracował ciekawe formy pracy z młodzieŜą. Tradycją szkoły stały się organizowane przez parlament wybory Miss i Mistera Szkoły.
Staraniem dyrektora od 1989 r. zaczęto budowę kompleksu sal gimnastycznych. Budynek został przewidziany do użytkowania nie tylko przez uczniów, lecz także mieszkańców Nowego Portu jako obiekt środowiskowy. Zawiera halę główną, pięć sal mniejszych, siłownię, saunę z zapleczem
sanitarnym, salę klubowo-kawiarnianą.
Na początku 1991 r. dyrektor Potulski zainspirował powstanie Towarzystwa Inicjatyw Oświatowych, które zostało niebawem zarejestrowane w Sądzie Wojewódzkim w Gdańsku. Zaangażowali się w jego prace rodzice, nauczyciele, uczniowie, współpracujące ze szkołą zakłady pracy. Postawiono sobie następujące cele: zdobywanie środków na finansowanie stypendiów dla uczniów i nauczycieli, lepsze wyposażenie szkoły, pobudzanie inicjatyw nauczycielskich, wprowadzenie innowacyjnych metod nauczania i wychowania, zwiększanie wpływu rodziców, uczniów i nauczycieli na Ŝycie szkoły. W niedługim czasie zgromadzono znaczne środki, bardzo potrzebne w latach powszechnej mizerii finansowej polskiej oświaty.
Od końca lat 80-tych liceum posiadało własną szkolną gazetkę
„Ława”. Opiekunem pisma był polonista Jacek Rybicki. Po
jego odejściu w 1992 r. do pracy w komisji krajowej
„Solidarności” redakcja zawiesiła działalność. Wznowiono wydawanie pisma w 1994 r. pod nowym tytułem „Czwóreczka”. Gazetę wydawali i pisali do niej sami uczniowie. Po wyborach parlamentarnych, kiedy F. Potulski został posłem RP, jego obowiązki przejęła dyrektor Danuta Sapucka.
Rok 1999 był w gdańskiej oświacie czasem wielkich zmian związanych z reformą oświatową, przeprowadzoną w całym kraju. W tym też roku stanowisko dyrektora naczelnego objęła pani Teresa Masłowska. Nastąpił nowy podział placówek oświatowych na szkoły podstawowe, gimnazjalne, ponadgimnazjalne. W marcu tego roku Rada Miasta powołała Gimnazjum nr 34, które włączone zostało w skład Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 5.
W szkole podstawowej pozostały klasy najwyższe. Ostatni rocznik opuścił mury w 2001 roku kończąc jej działalność. Od tamtej pory w IV Liceum zmieniło się wiele. Od roku 2009 w naszej szkole prowadzony jest profil klas policyjnych, gdzie młodzież poza rozszerzonych zakresem programowym z historii i WOS-u ma także okazję uczestniczyć w zajęciach prowadzonych przez funkcjonariuszy z Wojewódzkiej Komendy Policji. Językiem obcym w tej klasie jest angielski i niemiecki. Jednak to, że są to szczególne dla nas klasy nie kończy się w szkole - uczniowie uczestniczą w wielu wycieczkach tematycznych, np do Laboratorium Kryminalistycznego, aresztu śledczego, komisariatów, jednostek specjalnych, itp a wszystko po to, aby decydując się w przyszłości na wybór kariery mundurowej wiedzieli nieco więcej i aby ich wybór był wyborem świadomym. Kolejną nowością są klasy Straży Granicznej, które podobnie jak policyjne działają w oparciu o specjalne porozumienie, ale z Morskim Oddziałem Straży Granicznej, co pozwala nam na bliską współpracę z oficerami tego oddziału, którzy prowadzą kierunkowe zajęcia. Językiem obcym w tej klasie jest angielski i rosyjski. Uczniowie obydwu klas są aktywni nie tylko w ramach życia szkoły, ale także poza nią. Możemy się poszczycić finalistką Olimpiady Języka Rosyjskiego, laureatami Konkursu wiedzy o Policji oraz czołowymi lokatami w Olimpiadzie o Bezpieczeństwie. Z dniem 31 października pani Teresa Masłowska odeszła na emeryturę. W okresie od 1 listopada do 31 grudnia 2012 obowiązki dyrektora pełniłam pani Anna Żukowska, a od 1 stycznia 2013 roku dyrektorem naczelnym w naszej szkole pełni pani mgr Elżbieta Januszewska. Z dniem 1 września funkcję wicedyrektora w ZSO 5 obejmuje pani Iwona Okajima-Trzcińska. Z dniem 1 września Pani Anna Żukowska zrezygnowała pełnienia funkcji wicedyrektora, a Pani Dorota Suchacz z tym samym dniem objęła stanowiska Dyrektora Gimnazjum nr 11 w Gdańsku.
Trudno jest zamknąć 65 lat życia na kartach – trzykrotne przenosiny spowodowały zaginięcie wielu materiałów. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę, że tworzymy historię i wszystko, co wokół dzieje się, jest ważne, stąd kiedy przychodzi okres podsumowania – dopiero wówczas zdajemy sobie sprawę z tego, jaką moc posiadają materiały, w których każdy odnajdzie swój ślad. Najważniejsze jednak jest to, co pozostało w pamięci tych wszystkich, którzy przeżyli tu często najpiękniejsze lata swojego życia.
W tekście wykorzystano fragmenty książki „Gdańskie dzielnice – Nowy Port” pana Waldemara Nocnego, byłego nauczyciela IV Liceum oraz wiceprezydenta miasta Gdańska ds. polityki społecznej