Książnica Cieszyńska

Ogólne informacje

Książnica Cieszyńska jest biblioteką o statusie naukowym, która gromadzi i udostępnia książki (oraz inne formy piśmiennicze) powiązane w większości tematycznie, personalnie czy proweniencyjnie ze Śląskiem Cieszyńskim. Poza wydawnictwami nowymi, Książnica posiada w swych zbiorach bardzo bogate kolekcje zabytkowe. Pochodzą one przede wszystkim z okresu od XVIII do XX w. (choć najstarsze egzemplarze sięgają średniowiecza). Zbiory Książnicy liczą ok. 130 000 woluminów (z czego znaczną część stanowią starodruki i rękopisy).

Udostępnianie zbiorów Książnicy Cieszyńskiej ma charakter prezencyjny - są one dostępne tylko w jej czytelniach. Placówka posiada dwie czytelnie - ogólną i zbiorów specjalnych.

W czytelni ogólnej udostępniane są zbiory, które ukazały się po 1800 roku (składają się na nie m. in. bogate kolekcje XIX-wieczne, np. księgozbiór Józefa Ignacego Kraszewskiego), a także wydawnictwa ciągłe (gazety, czasopisma, periodyki naukowe), oraz - na stanowiskach komputerowych z internetem - materiały zdigitalizowane (głównie archiwalna prasa o charakterze regionalnym i źródła historyczne).

W czytelni zbiorów specjalnych udostępniane są zbiory sprzed 1800 r. na które składa się: ok. 18 500 starych druków, ok. 17 000 jednostek ewidencyjnych rękopisów, 51 inkunabułów a także liczne źródła ikonograficzne i kartograficzne (kolekcję szczególnie wartościową stanowi księgozbiór ks. Leopolda Jana Szersznika). Proweniencja tych wyjątkowo bogatych i cennych - w skali nawet środkowoeuropejskiej - zbiorów sięga czasów średniowiecznych (najstarszy przechowywany w Książnicy rękopis to pochodzący z przełomu XIII i XIV w. kodeks Libri Decretalium).

Katalogi KC on-line:
http://katalogi.kc-cieszyn.pl/index.php/online,281

Ważnym obszarem działalności Książnicy Cieszyńskiej jest ochrona zbiorów regionalnych. M. in. w latach 2007 - 2010, , przy współpracy z placówkami partnerskimi, zrealizowano projekt "Ochrona i konserwacja cieszyńskiego dziedzictwa piśmienniczego”. Jego celem było kompleksowe zabezpieczenie cieszyńskich zbiorów zabytkowych, oraz stworzenie warunków zapewniających im trwałe bezpieczeństwo i możliwości włączenia do obiegu naukowego i kulturalnego (także przez digitalizację).

Ochrona i konserwacja cieszyńskiego dziedzictwa piśmienniczego:
http://www.eog.kc-cieszyn.pl/

Książnica prowadzi działalność popularyzacyjną. Organizuje wystawy, sesje naukowe, lekcje biblioteczne, wydaje własne publikacje, współpracuje ze społecznym ruchem kulturalnym oraz udostępnia swoje zbiory i opracowania w internecie:

Zbiory KC w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej:
http://www.sbc.org.pl/dlibra/pubindex?dirids=110

Elektroniczny Słownik Biograficzny Śląska Cieszyńskiego:
http://www.slownik.kc-cieszyn.pl/

Cyfrowe wersje wystaw:

O konserwacji zbiorów:
http://zbiory.kc-cieszyn.pl/

Źródła do dziejów Cieszyna:
http://dzieje.kc-cieszyn.pl/

Cieszyńscy Legioniści:
http://legionisci.kc-cieszyn.pl/

Zaolzie 1938. Dokumenty - relacje - opinie:
http://zaolzie.kc-cieszyn.pl/