Festiwal Jazz Jantar

Ogólne informacje

Festiwal Jazz Jantar to najstarszy na Wybrzeżu i jeden z najstarszych w Polsce festiwali jazzowych.
Jego historia sięga lat 70. ubiegłego wieku. Jest ściśle powiązany z działalnością Klubu Studentów Wybrzeża Żak, którego spadkobiercą jest obecny Klub Żak.

Rok 1973 to narodziny festiwalu Jazz Jantar. Od trzeciej edycji festiwalu Polskie Stowarzyszenie Jazzowe włączyło go w cykl objazdowych koncertów „Pomorskiej Jesieni Jazzowej” (do końca lat 70-tych; Żak „odzyskał” Jazz Jantar w 1981 roku). Koncerty Festiwalu Jazz Jantar organizowane były na katamaranach, w Wielkim Młynie, w klubie Kwadratowa i teatrze Wybrzeże. Częstymi gośćmi byli m.in.: Antiquintet, String Connection, Tie Break, Tomasz Stańko w różnych składach, Extra Ball, Andrzej Zaucha, Stanisław Sojka. W latach 1983 – 1984 działała „Żakowska klinika jazzu” promująca młodych muzyków, a od 1984 r. Klub Bluesowy im. Alexisa Kornera. Jazz Jantar’81 (lipiec) był pierwszym festiwalem wypisanym z objazdowej formuły „Pomorskiej Jesieni Jazzowej”: na statku (rejs z Sopotu do Gdańska) grały trójmiejskie zespoły, w Wielkim Młynie m.in. Tomasz Stańko, Trio Jana Ptaszyna Wróblewskiego, Helmut Nadolski z Supergrupą Bez Fałszywej Skromności, a w hali Stoczni Ewa Bem, Stanisław Sojka, Trio Wojciecha Karolaka, Novi Singers, Tomasz Szukalski, Józef Skrzek. W 1986 roku gwiazdą festiwalu był saksofonista Phil Woods z zespołem (z niesamowitym trębaczem Tomem Harrellem), obok niego wystąpił Walk Away, Artur Dutkiewicz i żakowskie „dziecko” Zu–Zu. W następnym roku na scenie szalał Young Power, Trio Ścierańscy – Surzyn oraz Big Band Gdański pod kierownictwem Jerzego Partyki. Pierwsza połowa 90-tych lat to bardzo zróżnicowany program: w Żaku koncertują Adam Pierończyk For Dee Krysi Stańko, Jarek Śmietana, Wojciech Staroniewicz, Rama 111, Olo Walicki, Krzysztof Ścierański, Miłość, Niebieski Lotnik, a w ramach Niedziel Jazzowych (1994-95) Maciej Sikała, Adam Went, Zbigniew Namysłowski, Camerata Jazz Trio, Leszek Możdżer. Jednak koncerty nie odbywały się pod szyldem Festiwalu Jazz Jantar, który pod koniec lat 80-tych został zawieszony. Festiwal został reaktywowany w 1997 roku (na początek w gościnnym Teatrze Wybrzeże). W 1997 roku na Festiwalu wystąpili: Walk Away, Orange Trane (Sławek Jaskułke, Piotr Lemańczyk, Tomek Łosowski), Adam Pierończyk, Sidney „Guitar Crusher” Selby i Havana Sax, a rok później Tomasz Stańko, Pilich und Funk i Funky Grove Marka Napiórkowskiego. Gwiazdy kolejnych edycji Festiwalu Jazz Jantar ze zdumieniem oglądały „sale koncertowe”: Bill Evans Audytorium Novum Politechniki, a Gary Thomas kościół św. Brygidy.

Dzisiaj FJJ – zadaniem Polska The Times – należy do grupy najwyżej cenionych imprez jazzowych dzięki wyrazistemu programowi, którego największą zaletą jest unikanie muzyki rozrywkowej nobilitowanej jazzem, przy równoczesnym otwarciu na nowości i formy rozszerzające obszary jazzu w kierunku muzyki elektronicznej i współczesnej kameralistyki. Podobną opinię wyraził największy pomorski portal trojmiasto.pl zaliczając FJJ do czołówki polskich festiwali jazzowych. Po edycji FJJ 2011 w Polska The Times napisano: cały jednak Jazz Jantar 2011, złożony z ponad 20 koncertów w ciągu ponad miesiąca, był imponującą panoramą muzyczną, którą można było chłonąć w całości lub w starannie wybranych fragmentach ale bez względu na przyjętą metodę z wielką satysfakcją. A o to przecież w przypadku festiwali muzycznych chodzi. (Tomasz Rozwadowski)
Obecnie FJJ to sześć bloków tematycznych: mainstreamowy All That Jazz, awangardowy Avant Days, Trójmiejska Scena Jazzowa, Młoda Scena Jazzowa,oraz bloki dedykowane scenie jazzowej z wybranego regionu świata. Żakowskie koncerty festiwalowe są prezentacjami trendów i nowych zjawisk, okazją do spotkania legend jazzu, wielkich artystów i muzyków wyznaczających nowe kierunki w jazzie, a także okazją do spotkań entuzjastów muzyki jazzowej. Podczas ostatnich edycji FJJ przed publicznością trójmiejską wystąpili m.in.: Tomasz Stańko (kilkukrotnie), Leszek Możdżer, Nils Petter Molvaer, Bill Evans Trio, Esbjorn Svenson Trio, Matthew Shipp, Bester Quartet, Daniel Humair, Piotr Wojtasik, Dave Douglas, Mark Feldman, Eivind Aarset, Yaron Herman, Fra Fra Sound, Marc Ribot, Myra Melford, Steve Coleman, Branford Marsalis, Terence Blanchard, Joshua Redman, Brad Mehldau (dwukrotnie), Vijay Iyer, Jimi Tenor, Ron Carter, David Krakauer, Marcin Wasilewski Trio, Burnt Friedman, Jaki Liebezeit, Omar Sosa oraz wszyscy liczący się trójmiejscy muzycy.