Instytut Karola Wojtyły

Ogólne informacje

Naukowy wpływ myśli Karola Wojtyły jest wyjątkowo niski. Można domniemywać, że jego myśl inspiruje wielu, lecz wpływ pozostaje nieupubliczniony (m. in. widać stosunkowo nieliczne cytowania prac Karola Wojtyły przez innych ludzi nauki). Oczywiście myśl antropologiczna Karola Wojtyły – filozofa, znalazła swoje pierwsze zastosowanie w dokumentach Kościoła sygnowanych przez niego jako Jana Pawła II. Poniższy list jest zaproszeniem do powołania instytucji, która będzie wykorzystywać antropologię filozoficzną Karola Wojtyły, także jako inspirację i podstawę stosowanych badań naukowych w dziedzinie edukacji, zarządzania, medycyny, kultury, mediów oraz innych naukach społecznych i ekonomicznych.

Zarządzanie to dziedzina wiedzy, a jak niektórzy sądzą - sztuki, która ma wpływ na wszystkie obszary naszego życia. Dzieje się tak, gdyż wszędzie mamy do czynienia z organizacjami. Rodzimy się i umieramy w organizacjach służby zdrowia, pracujemy, kształcimy się, a nawet odpoczywamy w sposób instytucjonalnie zorganizowany.

Nic więc dziwnego, że kiedy w 1993 roku zdecydowałem zawodowo zajmować się pomocą organizacjom, starałem się znaleźć jakiś klucz do ich zrozumienia. Zacząłem od czytania opisów sprawnych organizacji i szukania ich wspólnych cech. Intuicyjnie czułem, że wszystkie one są w pewien sposób do siebie podobne. Nie byłem w stanie jednak tych podobieństw nazwać. Kiedy czytałem teoretyków zarządzania, również widziałem,że sami krążą i szukają, i że im także sprawia problem odpowiedź na pytanie, co jest sednem dobrych organizacji. Dopiero lektura "Zarysu teorii uczestnictwa" Karola Wojtyły otworzyła mi oczy. Dobre organizacje to te, które w człowieku rozpoznają osobę i pozwalają ludziom być sobą. W całkowitej wolności zapraszają ich do współtworzenia tych organizacji. Co to znaczy w praktyce, opisaliśmy z moimi współpracownikami w wielu artykułach i książkach. W naszej świadomości pozostało jednak odczucie, że w myśli Karola Wojtyły tkwi niesamowity potencjał, który prawie w ogóle nie jest wykorzystany. Idąc za myślą Wojtyły można, jak wykazaliśmy z Andrzejem Bieleckim, przekonstruować służbę zdrowia. Można zaproponować całkowicie nowe rozwiązania edukacyjne co pokazałem w dwóch artykułach o partycypacji w edukacji. Każdy z tych tekstów jest prostym wykorzystaniem myśli Wojtyły, idącym jednak pod prąd utartym stereotypom i w związku z tym stanowiącym nie lada wyzwanie w praktycznym wdrożeniu.

O partycypacji uczę ja i moi współpracownicy na wielu polskich uczelniach (UJ, WSB-NLU, WSE, ALK), czynią to także ośrodki akademickie w Krakowie i Lublinie (UPJPII, KUL). Jednak pomimo najlepszych chęci, w kontekście tradycyjnych struktur organizacyjnych i tradycyjnego sposobu uczenia treści te zdają się nie przebijać do świadomości. Nie można przecież ex cathedra uczyć o pełnej partycypacji. Forma zaprzecza od razu treści, a przedsięwzięcie takie z góry podejrzane jest o niekonsekwencję. Łatwo być oskarżonym, że co innego się głosi, a co innego robi.

Do nauki pełnej partycypacji trzeba atmosfery ogrodów, po których chadzali perypatetycy, obozów kajakowych, w których uczestniczył Wojtyła. Powrotu do pierwotnej idei uniwersytetu. Poruszania tematów ważnych dla Polski i świata. Trzeba chęci i temperatury dyskusji, która nie ma z góry narzuconych granic. Trzeba także bezwzględnego szacunku dla wypowiadających się osób, oraz szacunku tych wypowiadających się dla audytorium. Od 26 lat jestem pracownikiem naukowym. Nieprzerwanie poszukuję miejsca, gdzie mógłbym pozostać sobą, gdzie taka otwarta dyskusja byłaby możliwa. Stale poszukuję gazety, forum, społeczności, które pomogłoby mi w tym, bez manipulowania faktami i dobierania treści do z góry przyjętej hipotezy. Bez podwójnej moralności, którą przepełnione jest nasze życie organizacyjne. Uważam, że dobrze byłoby, aby powstała instytucja, która będzie zorganizowana zgodnie z zasadami pełnej partycypacji i która przez syntezę myśli personalistycznej i istniejącej praktyki organizacyjnej będzie oferowała konkretne narzędzia, wiedzę i praktyczne wskazówki do wykorzystania w życiu codziennym, w pracy.

List ten kieruję przede wszystkim do osób, które spotkałem na swojej drodze i które od początku czuły, czym jest partycypacja i idąca za nią odpowiedzialność. Jeśli Państwa odczucia są zbliżone do moich, proszę kliknąć w link poniżej, aby odpowiedzieć na kilka pytań.

http://www.surveymonkey.com/s/Wojtyla

Ryszard Stocki