MUZEUM ROLNICTWA IM KS KRZYSZTOFA KLUKA

Ogólne informacje

Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka powstało w 1962 r. z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Ciechanowca pod organizacyjnym kierownictwem lekarza dr Pawła Olszewskiego i mgr Kazimierza Uszyńskiego.
Patronat merytoryczny nad Muzeum, na podstawie umowy porozumienia sprawuje Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Muzeum współpracuje z Uniwersytetem Warszawskim, Politechniką Warszawską i Białostocką oraz z wieloma placówkami naukowymi i muzealnymi w kraju np. Zamkiem Królewskim w Warszawie, Muzeum Techniki w Warszawie, z muzeami w Łomży i Białymstoku, z muzeami za granicą np. skansenem w Mińsku.
Muzeum jest Wojewódzką Samorządową Instytucją Kultury. Placówka wpisana jest też do Państwowego Rejestru Muzeów Ministerstwa Kultury.
Muzeum znajduje się w zespole pałacowo-parkowym z połowy XIX wieku w Ciechanowcu-Nowodworach, odbudowany ze zniszczeń wojennych w latach 1966-1969.
to blisko 30 hektarów zabytkowego parku na wycieczkę do przeszłości oraz wypoczynek na łonie natury.
Serce tego malowniczego kompleksu stanowi położony w jego centralnej części okazały, neorenesansowy pałac, który do II wojny światowej pełnił rolę siedzibę rodu Starzeńskich.
W skład zespołu oryginalnych, zabytkowych budynków dworskich wchodzą także wozownia, stajnia, oficyna oraz niezwykle interesujący, sprawny technicznie drewniany młyn wodny, a we wszystkich znajdują się ekspozycje.
Zbiory Muzeum liczą ponad 28 000 eksponatów (w tym ponad 300 maszyn i narzędzi rolniczych), które prezentowane są zwiedzającym na ekspozycjach stałych. W Skansenie Mazowiecko-Podlaskim zgromadzono zabytkowe obiekty architektury drewnianej z pogranicza mazowiecko-podlaskiego (XVIII - pocz. XX w.), które ulokowano w trzech zespołach, z pełnym wyposażeniem wnętrz. Wiejskie budynki drewniane – mieszkalne (chaty), gospodarskie (obory, wiatraki, spichlerze, stodoły, kuźnia), dworskie (dworek szlachecki, dwór ziemiański, w którym znajduje się unikatowa kolekcja ponad 2200 pisanek z całego świata), kościelne, małej architektury (studnia z żurawiem, gołębnik słupowy, zabytkowa pasieka, kapliczki). Zostały one dobrane w sposób, który umożliwia prezentację różnych typów architektury i techniki budowlanej tego regionu, a ich wnętrza ukazują warunki życia i pracy mieszkańców wsi na przełomie XIX i XX stulecia.
Muzeum posiada punkty filialne w Drewnowie (wiatrak z zagrodą młynarza) i Dąbrowie Łazy (wiatrak) oraz we wsi Winna-Chroły (wiejska szkoła)
Muzeum tworzy osiem działów: Etnograficzny, Historyczno-Artystyczny, Budownictwa Wiejskiego-Skansen, Techniki Rolniczej, Historii Uprawy Roślin, Historii Chowu i Hodowli Zwierząt Gospodarskich, Tradycji Zielarskich i Muzeum Weterynarii.
Przyrodniczą oprawę pałacu i obiektów dworskich stanowi XIX-wieczny park krajobrazowy, który w swych ogólnych zarysach przetrwał do dziś, pozostawiając ponad 100 gatunków drzew, w tym kilkanaście pomników przyrody.
W ogrodzie roślin zdatnych do zażycia lekarskiego można poznać historię ziołolecznictwa. Tuż obok prezentujemy przepiękny ogród roślin miododajnych oraz wystawę o historii bartnictwa i pszczelarstwa, którą uzupełnia zamieszkany przez pszczoły szklany ul.
Niewątpliwy urok i zalety majątku Starzeńskich sprawiły, że w XIX wieku uchodził za jedną z najpowabniejszych siedzib wiejskich naszego kraju, zaś obecnie stanowi wymarzone miejsce dla placówki muzealnej oraz spragnionym natury, folkloru i historii turystów.
Uwadze zwiedzających nie ujdzie także urok otoczenia przyrodniczego – rozkwieconych ogródków i zamieszkujących zagrody zwierząt – za sprawą których skansen tętni życiem i nabiera iście wiejskiego kolorytu.
Najnowsze nabytki w ciechanowieckim skansenie to niezwykle interesujący kościół z dzwonnicą z Bogut-Pianek oraz wikarówka z Kuleszy-Kościelnych, stanowiące charakterystyczny dla Podlasia przykład drewnianego budownictwa sakralnego przełomu XIX i XX w, w których wnętrzach prezentujemy wystawę dotyczącą patrona Muzeum - człowieka doby oświecenia, który swymi dokonaniami w dziedzinie ziołolecznictwa wyprzedził epokę - księdza Krzysztofa Kluka.
Muzeum jest organizatorem wielu interesujących imprez o zasięgu ponad lokalnym, mających wieloletnie tradycje, są to m in. „Niedziela Palmowa - Konkurs Palm Wielkanocnych”, „Jarmark Św. Wojciecha”, „Noc Muzeów”, „Odpust na Św. Antoniego”, „Zajazd wysokomazowiecki”, „Podlaskie Święto Chleba”, „Jesień w polu i zagrodzie” „Konkurs Gry na Instrumentach Pasterskich” i inne.
Jednym z przejawów naukowej działalności Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu są publikacje tematycznie związane z profilem instytucji. Spod piór pracowników wyszły wydawnictwa poświęcone tak różnej tematyce, jak różne działy merytoryczne stanowią naszą instytucję. Najcenniejszą publikacją ukazującą się rok rocznie w naszym Muzeum jest „Ciechanowiecki Rocznik Muzealny”, w którym publikowane są prace o charakterze naukowym. Zbiór wydawnictwa w ciechanowieckim Muzeum wciąż się rozrasta, co jest naturalnym efektem pracy, badań, odkryć i zainteresowań.
Oferta edukacyjna Muzeum obejmuje wystawy, odczyty, lekcje muzealne, warsztaty dla dzieci, młodzieży i dorosłych, programy edukacyjne oraz imprezy plenerowe, stanowi ważną część działalności. Muzeum dzięki temu spełnia oczekiwania szerokiego grona odbiorców, o czym najlepiej świadczy fakt, iż placówkę odwiedza rocznie blisko 65 000 gości.
Oferta edukacyjna dla szkół i grup zorganizowanych obejmuje lekcje muzealne, pokazy etnograficzne, liczne propozycje warsztatów i programów edukacyjnych.
Skansen to ostoja tradycji i kultury, lecz aby przetrwać, musi się przekształcać, dostosowywać do nowej rzeczywistości. Priorytetem działalności naszej placówki jest, aby w dobie wszechogarniającej globalizacji zachowywać jednocześnie to, co stanowi o folklorze i kolorycie polskiej wsi. Budując nowe rozwiązania nigdy nie zapominamy o korzeniach i przodkach.