Muzeum Górnictwa Węglowego

Ogólne informacje

Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu powstało w 1981 r. jako jedyna tego typu placówka muzealna w kraju. Zgromadzone w Muzeum zbiory liczą ponad 22 tys. muzealiów z zakresu historii i techniki górniczej, geologii, kultury, sztuki oraz życia codziennego na Górnym Śląsku.
Siedzibą Muzeum jest gmach dawnego starostwa powiatowego z 1874 r. Ostateczny kształt otrzymał po rozbudowie, (1906 r.) będącej dziełem berlińskiego architekta Arnolda Hartmanna. Ozdobami budynku są m.in. ozdobna klatka schodowa oraz tzw. „Sala witrażowa” z drewnianym polichromowanym sklepieniem. Jedną z najciekawszych propozycji dla zwiedzających są multimedialne wystawy: „Tajemnice lasu karbońskiego” oraz „Dzieje techniki w polskim górnictwie węglowym” wzbogacone o działające na wiele zmysłów efekty.
Chlubą Muzeum są niezwykle interesujące kolekcje lamp górniczych, malarstwa nieprofesjonalnego oraz unikatowy w skali europejskiej zbiór dawnych, XVIII i XIX-wiecznych rysunków technicznych i map. Muzeum posiada bogatą ofertę edukacyjną – szczególnie z zakresu edukacji regionalnej i ekologicznej (program barbórkowy, Tydzień Ziemi).

Muzeum Górnictwa Węglowego sprawuje opiekę nad zabytkowym kompleksem dawnej kopalni "Królowa Luiza", powstałej w 1791 r., będącej jedną z najstarszych i największych na Śląsku.
Perłą Skansenu jest unikatowa parowa maszyna wyciągowa z 1915 roku, którą zwiedzający mogą oglądać podczas pracy. Jest to obecnie jedyna czynna maszyna tego typu w Europie. Tuż obok znajduje się wieża wyciągowa szybu „Carnall”, z której można podziwiać panoramę Górnego Śląska. W skład kompleksu wchodzi również szereg zabytkowych budynków wraz z wyposażeniem takich dawna Łaźnia łańcuszkowa (idealne miejsce do realizacji działań artystycznych) oraz budynek Akumulatorowni (wykorzystywany do organizacji konferencji, ekspozycji i projekcji filmowych). W budynku dawnej zmiękczalni wód przemysłowych mieści się punkt obsługi turystycznej oraz Galeria „Zmiękczalnia” prezentującą sztukę młodych artystów.
W skład Skansenu wchodzą także zabudowania, eksponaty i sztolnia znajdujące się przy dawnym szybie „Wyzwolenie” (ul. Sienkiewicza 43).